Despois do #BlackFriday e o #CyberMonday….

Despois do #BlackFriday e o #CyberMonday….

….vén o #GivingTuesday. E en 30 días, nin un máis nin un menos, estaremos de novo camiño cara a Malawi. O regreso a Malawi parecíanos moi distante cando aló no verán do 2017, durante a nosa última visita a Malawi, cando a familia OHANA nos «encargou» a montaxe dunha instalación fotovoltaica para o Hospital de Chezi.

Pero camiñando, pangono pangono, despois de moito traballo, moito tempo investido e moito esforzo, chegamos até aquí, coa ilusión de montar non só a instalación solar «encargada» inicialmente, senón outras catro instalacións máis. Queremos aproveitar o tempo que esteamos alí para mellorarlles, no posible, a súa autonomía eléctrica, xa que lonxe de mellorar a subministración eléctrica en Malawi, dinnos as Misioneras de María Mediadora que os blackouts (apagóns) son cada vez máis longos e frecuentes.

Grazas á colaboración da empresa Nómadas Motorhome, da comunidade do IES Universidade Laboral e de Industrias Cárnicas Domínguez, puidemos enviar a Malawi 26 placas fotovoltaicas e 20 baterías no mes de xullo, mais para poder realizar as cinco instalacións previstas aínda precisamos mercar máis material e así poder completar as montaxes.

Aproveitando o #GivingTuesday, lanzamos en migranodearena.com unha campaña de crowdfunding (micromecenado) para mercar este «pequeno» material eléctrico que nos falta para a montaxe das cinco instalacións.

Ademais, polo camiño sumóuesonos como colaborador Porto Muiños. E queremos agradecerche de antemán a túa colaboración para acadar o noso reto #AlumeaMalawi. Escríbenos a operacionpangonopangono@gmail.com informándonos da túa doazón e por cada euro que achegues ao reto recibirás unha participación para o sorteo dun lote de produtos que teñen como ingrediente principal as algas, doados pola nova empresa colaboradora Porto Muíños.

«Mucha gente pequeña, en lugares pequeños, haciendo cosas pequeñas, puede cambiar el mundo”. Eduardo Galeano.

A primeira vista…

A primeira vista…

Xa estamos de volta. Foron tres semanas as que pasamos en Malawi que nos deixaron moitas historias que contar e pouco tempo para escribilas. Esta é unha delas que, coma case sempre, pon de manifesto que as cousas non son como aparentan a primeira vista, que fai falta «pisar o terreo», repousar, mirar con calma e tratar de empatizar coas persoas… e aínda así sempre hai matices que a un lle escapan, que son precisamente os que amosan a realidade das cousas.

Nunha das instalacións nas que estivemos traballando, axudábannos dous operarios malauianos con traballo fixo. Supoñamos que un se chama Agogo e o outro Mnyamata.

Agogo está sempre de pé. Pero sempre nunha parede onde pousa as mans e o lombo. A primeira hora válelle calquera. A partir das nove e media, cando o sol empeza a apertar, ten que ser unha parede á sombra.

Mnyamata está sempre activo. Non fai falta pedirlle axuda. Antes que te deas de conta, xa gabeou ata arriba da torre, e dáche na man o trade e a chave de tubo que xusto agora precisabas. E sempre de bo humor, entre sorrisos e bromas. Como unha broma máis, empezou preguntando o nome das ferramentas en castelán. Ta-ra-do. Ta-la-do. Ta-la-dro. Pronto vimos que ía apuntando ese vocabulario técnico nunha cuartilla. Ao día seguinte contounos que tiña proxectado viaxar a España.

Confirmamos, pois, o que xa sabiamos: que son as persoas emprendedoras, as de máis iniciativa, as que buscan un futuro mellor lonxe do seu continente, deixando África a escuras. A única novidade foi que esta vez comprobamos esta realidade dende o punto de orixe.

Fin?

Un día despois de escribir o texto anterior, persoas moi achegadas aos dous operarios, dixéronnos que Agogo conseguiu recentemente, por fin, manter un estado de saúde estable, aínda que precario, despois de anos tratándose contra a sida. E que Mnyamata quere ir a España a formarse, só por unha temporada, que nin se lle pasa pola cabeza afastarse moito tempo da súa muller e das súas fillas, unha delas un bebé de pouco máis de quince días.

Oxalá o futuro de África teña a mesma luz que este último parágrafo e que os futuros Agogos ou Mnymatas da foto pasen a formar parte dun futuro mellor para este continente.

Fernando.

Mulleres, nais… futuro.

Mulleres, nais… futuro.

Onte, 14 de outubro, foi o día da nai en Malawi. Aproveita Mercedes Arbesu este día para contar no seu blog a historia dunha nai que, como moitas outras en Malawi, falece no parto. Tamén nos volve lembrar Mercedes a vida que lles tocou vivir a moitas mulleres en moitos lugares do mundo. A situación da muller en sociedades como a nosa ten moito, moito que mellorar, pero noutros lugares non é que teña que cambiar. Simplemente, haille que dar a volta á tixola.

O futuro (mellor) de África está nas mans das mulleres. É preciso o empoderamento da muller, e a mellor ferramenta para isto é a educación. E niso están dende fai moito tempo mulleres fortes (valla a redundancia) como Mercedes, Victoria, Perfilia, Joolly, Shilpa… e moitas outras Misioneiras de María Mediadora, traballando para que as mulleres malawianas teñan a capacidade de cambiar as súas vidas e, de paso, variar o rumbo dun continente enteiro.

De cando en vez é preciso lembrar polo que nos movemos na Operación Pangono Pangono. Ofrecer unha pequena axuda a unhas mulleres empeñadas, a pesar das adversidades, en cambiar o destino dun continente axudando, á vez, a que as nenas e mulleres deste pequeno país africano poidan saír da situación de discriminación e pobreza na que se atopan.

Aproveito e déixovos unha entrevista realizada a Mercedes o mes pasado, nas súas pequenas (e ben merecidas) vacacións en España. Tiven a sorte de coincidir con ela en Madrid. Mercedes, ademais de ser unha gran muller, é unha gran conversadora. Foi un auténtico pracer poder compartir un café con ela, aínda que foran soamente un par de horiñas de conversa. Quedamos en volvernos ver este verán en Malawi. Xa nos tarda en chegar.

Ricardo.

Parabéns especiais.

Parabéns especiais.

Xa fai un tempo que non aparecemos polo blog. O traballo, a rutina, los quehaceres diarios… as veces o envolven a un nunha onda que parece que saír a tomar algo de aire fresco é misión case imposible. De vez en cando fai falta que veña alguén a lembrarnos a razón pola que un día decidimos poñer en marcha a noso proxecto, a nosa Operación Pangono Pangono.

Queremos aproveitar precisamente hoxe, o día do seu aniversario, para recomendarvos que vos deades unha volta polo blog de Mercedes Arbesú, «El silencio del baobab». Mercedes é unha asturiana decidida a cambiar, co seu traballo e tesón,  o senfuturo que o destino parecía ter fixado para moitas mozas malawianas. Mercedes está ao fronte da residencia da Area 49 «Amai María», un lugar onde unhas mozas malawianas que tiveron a sorte de ser acollidas na residencia da Area 49, poden continuar cos seus estudios de secundaria na capital de Malawi, Lilongwe, e ter a oportunidade de acabar coa dependencia masculina que viven condenadas aínda a maioría das mulleres de Malawi.

Coñecer en primeira persoa a situación de absoluta dependencia que viven as mulleres en moitos países do mundo o levan a un ao convencemento de que se se quere romper co círculo da pobreza é indispensable dotar ás mulleres de poder e independencia. A educación é, sen dúbida, a mellor arma das que se lle pode dotar. Nesta batalla está Mercedes, que gracias ao seu traballo e das súas compañeiras da Area 49, están a dar a oportunidade dunha nova vida ás rapazas que alí viven.

Parabéns neste día, Mercedes. E moito ánimo co voso traballo!!

Nos seguimos, Pangono Pangono, cos nosos proxectos. Pronto contamos poder darvos novidades do proxecto de bombeo solar que temos en marcha e doutras accións de colaboración que estamos a levar a cabo co equipo da biblioteca do IES Universidade Laboral.

Un saúdo.

Ricardo.

blog_mercedes

Laboral solidaria en La opinión A Coruña.

Laboral solidaria en La opinión A Coruña.

Celebramos esta semana a cea solidaria na Laboral. Asistiron á mesma setenta compañeiras e compañeiros da Universidade Laboral, ademais de moitos outros que nos apoiaron coa Mesa 0. Grazas, en nome de toda a comunidade da misión de Chezi, a tod@s os que nos estades acompañando e apoiando co noso proxecto para a instalación do sistema de bombeo solar.

O noso agradecemento tamén a La opinión por facerse eco da celebración do evento.

Presentación cea solidaria no IES Universidade Laboral.

Presentación cea solidaria no IES Universidade Laboral.

Hoxe ao mediodía realizouse á presentación dunha nova acción solidaria no IES Universidade Laboral. Ás campañas en marcha de recollida de xoguetes e de recollida de alimentos, uniuse a realización dunha cea solidaria o vindeiro xoves 17 de decembro, que se vai realizar no propio centro educativo.

O recadado na cea entre os traballadores e extraballadores da Laboral irá destinado ao proxecto de bombeo solar na misión de Chezi.

Seguimos, Pangono Pangono, co noso proxecto.

Grazas a todos polo apoio que estamos a recibir.

cartel_cea_v1

DIV2015

DIV2015

Co gallo do DIV2015 (día internacional do voluntario) fomos invitados polo equipo da Biblioteca do IES Universidade Laboral para contar a nosa experiencia como voluntarios en Malawi.

Está claro, tal e como indica un dos #hastag do día do voluntariado, que cada acción, por pequena que sexa, suma #actioncounts, e esperamos que estas pequenas accións axuden a transformar situacións en principio reservadas aos «grandes e poderosos». O que está claro que o cambio ten que partir de todos e cada un de nós, que non se necesita que sexan os grandes mandatarios e gobernantes os que inicien estes «grandes» cambios que se precisan para rematar coas grandes inxustizas deste mundo. Depende, en definitiva, de cada un de nós.

Se coa charla de hoxe conseguimos que un só d@s alumn@s que asistiron á presentación se decida a dar o paso para ser voluntario, xa ten pagado a pena o noso traballo ata agora.

Gracias de novo ao equipo da Biblioteca da Laboral pola súa invitación a participar.
Ricardo.

#actioncounts #DIV2015  #GlobalGoals
Novo proxecto en marcha.

Novo proxecto en marcha.

Xa fai máis dun mes que regresamos de Malawi. Xa estamos outra vez envoltos no noso día a día, nas nosas rutinas e preocupacións que absorben a práctica totalidade do noso tempo e enerxía. Pero seguimos Pangono Pangono, pouco a pouco, dándolle forma ao proxecto que traemos na cabeza logo da última visita a Malawi, a instalación dun sistema de bombeo de agua alimentado por enerxía solar.

A misión de Chezi conta cunha serie de pozos  para o seu abastecemento de auga. Esta auga é usada tanto para o consumo dos nenos e persoal de Chezi como para o sistema de irrigación da horta que se atopa dentro da propia misión. En contra do que pode parecer, non hai problemas de subministro de auga cos pozos en Chezi, incluso na época de seca. Os pozos cos que conta actualmente Chezi garanten o subministro de auga durante todo o ano.

O principal problema está no subministro eléctrico. O sistema eléctrico de Malawi é moi precario e provoca continuos cortes no subministro. Posto que as bombas de auga dos pozos de Chezi son eléctricas, cando falta a electricidade provoca tamén a perda na dispoñibilidade de agua. O habitual é que os cortes de electricidade non se prolonguen por máis dunhas cantas horas pero teñen chegado a ser cortes de varios días seguidos.

Para tratar de evitar que o corte no subministro eléctrico provoque o corte inmediato no subministro de agua, a misión conta cuns depósitos de auga montados sobre unhas estruturas metálicas. O problema reside en que estes depósitos unicamente garanten o subministro de auga para pouco máis dun día polo que se o corte de electricidade supera as 24 horas a misión queda tamén sen subministro de auga.

A substitución dalgunha bomba de pozo das actualmente instaladas por outra bomba que poida ser alimentada por placas solares fotovoltaicas garantiría á misión de Chezi un abastecemento de auga os 365 días do ano, independentemente do subministro eléctrico exterior. Dependería unicamente do sol e, afortunadamente, o sol brilla con intensidade en Malawi incluso na época de choivas.

Pero a garantía no abastecemento de auga para a misión non sería a única vantaxe. O prezo da electricidade, ao igual que o resto de combustibles, ten un prezo similar en Malawi que no noso país. A instalación de placas solares fotovoltaicas para alimentar o sistema de bombeo carrexaría un aforro moi importante na factura eléctrica da misión.

Outra vantaxe importante deste sistema é a súa sinxeleza técnica. O sistema de bombeo solar consta unicamente de tres elementos: Placas fotovoltaicas, bomba de auga universal AC/DC e un sistema de control (niveis). Non precisa nin sistema de baterías nin de inversores de corrente continua a corrente alterna, elementos relativamente caros e problemáticos no seu mantemento. O sistema sería dunha sinxeleza extrema. E xa se sabe. Se é sinxelo e funciona, dobremente bo!!! Neste tipo de instalacións a sinxeleza técnica e de mantemento é unha premisa básica para garantir o seu funcionamento continuado ao longo de varios anos.

Estamos aínda nunha fase inicial do proxecto pero xa estamos a concretar as necesidades de material, loxísticas e económicas para poder levar a cabo o mesmo. Polo de pronto, xa iniciamos os trámites para que a Operación Pangono Pangono se converta nunha asociación inscrita no rexistro oficial de asociacións da Xunta de Galicia e que nos permita abordar proxectos de certa envergadura como o que nos traemos entre mans.

Xa vos iremos contando a evolución da Operación e coma sempre, moitas grazas polo voso interese e apoio.

Ricardo.

A Operación pangono pangono, no faro de Vigo.

A Operación pangono pangono, no faro de Vigo.

O pasado día 13 de setembro, O Faro de Vigo publicou unha entrevista realizada a Sandra logo da nosa viaxe a Malawi.

http://www.farodevigo.es/portada-arousa/2015/09/13/sandra-sambade-todavia-empezando-contrastar/1312942.html

Esta é a entrevista completa. Grazas ao Faro de Vigo pola súa publicación.

Sandra Sambade: «Todavía estoy empezando a contrastar con nuestra realidad lo que observé en Malawi»

Sandra Sambade, profesora en O Grove, realizó este verano varias acciones solidarias en el sudeste de África

13.09.2015 | 04:55

La coruñesa Sandra Sambade, profesora de Matemáticas en un instituto de Secundaria en O Grove, regresó el lunes de un lugar donde, según UNICEF, más del 65% de la población sobrevive por debajo del umbral de la pobreza. Se trata de Malawi, un país situado al sudeste de África que limita con Tanzania, Mozambique y Zambia.

Esta joven maestra se desplazó allí durante la segunda quincena de agosto en compañía de dos ingenieros técnicos, Jesús Fernández y Ricardo Baamonde, que imparten clases en la Universidade Laboral de Culleredo, y de un albañil jubilado, Manuel Couto. Todos ellos viajaron como voluntarios de la Fundación Esteban Vigil, y solo Sambade visitaba por primera vez ese destino. Allí se ocuparon de tareas como la instalación de material dedicado a la ventilación en un orfanato y la mejora del acceso a Internet en otros centros de este país que ronda los 16 millones de habitantes y en el que este reducido grupo de aventureros solidarios permaneció casi 20 días.

-¿Cómo surgió la idea de marcharse a Malawi a realizar trabajos en favor de la población local?

-Mi pareja, Jesús, hablaba con mucha pasión del viaje anterior que había hecho con un amigo a esa zona. Comentaban ese asunto con bastante frecuencia y me pareció una gran idea sumarme al proyecto en esta ocasión. Considero que es imprescindible, si surge alguna oportunidad, desplazarte a un lugar diferente donde puedas conocer otra cultura y otra forma de vida.

-¿Trasladarse a Malawi exigía algún tipo de preparación previa especial?

-Fue necesario resolver muchas cuestiones, por lo que entré en una especie de vorágine de situaciones personales que me absorbieron. Ricardo se encargó de los preparativos técnicos, y por otro lado estaban los aspectos relacionados con la salud. Me vacuné contra la fiebre tifoidea, contra la fiebre amarilla, contra la hepatitis… Aparte de las vacunas, seguí un tratamiento oral contra la malaria.

-¿Dónde llevaron a cabo las acciones que se habían propuesto?

-Realizamos los primeros trabajos en el orfanato que fundó en Chezi hace 25 años una misionera de la orden María Mediadora que nació en Ponteceso y se llama María Teresa Andrade. También nos dirigimos al distrito Área 49, situado en Lilongüe, la capital del país, para ocuparnos de una serie de tareas en un centro femenino de estudios. Y otro de nuestros principales destinos fue el hospital rural de Mlale.

-¿Qué acciones llevaron a cabo durante su estancia en el país?

-Nuestro primer objetivo era mejorar el sistema de ventilación de un pabellón ubicado dentro del orfanato. Allí hay dos estaciones, la seca y la húmeda, y en este recinto, que acoge a unos 400 niños, se alcanzan temperaturas muy altas durante la época húmeda. Al final, lo que conseguimos fue instalar extractores de tiro natural para que las condiciones fuesen mejores y se refrescase un poco el ambiente. Yo colaboraba en lo que podía, pero controlo sobre todo la parte informática, y eso era importante, porque nos dedicamos en el hospital a colocar material diverso en este sentido. Reparamos ordenadores y procuramos que mejorase la conectividad a Internet. Otra labor relevante consistió en buscar la manera de que se aprovechase el agua de una especia de depósito que posee el colegio femenino.

-¿Cuál es el motor económico de la zona?

-No sé si es correcto llamarlo motor, pero la economía se fundamenta en la agricultura. La dependencia de la tierra es enorme.

-¿Cómo ha cambiado su perspectiva desde que regresó de Malawi?

-Lo que experimenté allí da para reflexionar muchísimo y todavía estoy empezando a contrastar ese choque constante con otra realidad. Al volver, alucinaba con el desplazamiento por la autopista después de haber recorrido tantos caminos de tierra, de sortear bicicletas, que es un medio de transporte privilegiado allí, y de jugarse la vida en camionetas. Pero prometí que, si puedo, repetiré este viaje.

«Me llevé una imagen positiva de la labor de las monjas»

-¿Qué le ha impresionado más sobre las condiciones de vida de los habitantes de esos lugares?

-En realidad, casi todo me llamaba la atención. Pero destacaría una actividad que se organiza una vez al mes. Se trata de una convocatoria de gente mayor que se reunía en el orfanato. Todos vestían igual para distinguirse como integrantes de ese programa. Acudían unas 120 personas, varias de ellas recorrían unos cuantos kilómetros descalzas y algunas tenían incluso problemas de movilidad.

-¿Qué se hacía durante esa reunión?

-Los mayores portaban algo de lo que habían logrado recoger para los animales que mantenían allí las monjas, entre los que se encontraban, por ejemplo, gallinas y vacas. Entregaban cualquier cosa que hubiesen obtenido de la cosecha, aunque fuera algo simbólico. A cambio, recibían en una pala diferentes productos de alimento y de higiene. La ayuda es limitada y consiste en una aportación muy modesta, pero existe un programa similar para chicos que viven en la calle.

-¿Había actuado como voluntaria anteriormente para alguna asociación solidaria?

-Hasta ahora me había limitado a ofrecer donaciones económicas a Amnistía Internacional y a la Agencia de la ONU para los Refugiados de Palestina en Oriente Próximo.

-¿Ha influido algún tipo de motivación religiosa en la decisión de participar en esta iniciativa?

-No, en absoluto. Eso no tuvo nada que ver con mi decisión. Lo que sí debo decir es que me quedo con una imagen muy positiva sobre el esfuerzo y las funciones de las monjas que permanecen allí tratando de cambiar las vidas de otras personas.

Punto de vista

Punto de vista

De vez en cuando te ocurren cosas que hacen que frenes en la rutina de tu día a día plagado de lo que consideras “problemas”, y te encuentras con la oportunidad de conocer, de primera mano, qué es lo imprescindible para viajar por la vida.

Probablemente, pocas cosas materiales y un montón de experiencias y sensaciones a las que me es tan difícil ponerles nombre como, simplemente, describirlas. Esta es la segunda vez que estoy en Malawi y, a sabiendas de que no vamos a cambiar el mundo por dedicar algo de nuestro tiempo y de nuestro saber hacer en un lugar concreto donde las cosas son realmente complejas, si que albergamos la esperanza de que la suma de pequeñas acciones, el aleteo de la mariposa que dirían por ahí, contribuya al cambio global.

De nuevo aquí moviéndome entre emociones complejas, desde ver niños en la carretera llenos de tierra roja corriendo y jugando sin parar de reír, a pequeños malnutridos atendidos en el hospital que no te dejarían indiferente aunque seas una piedra.

El lugar en el que estamos es casi una isla en la que el esfuerzo y el buen hacer de un grupo de mujeres, monjas, rebeldes frente a una situación injusta, contribuyen a cambiar el mundo. Es fácil entender que es lo que te hace volver a Malawi cuando ves miradas como las de la foto, y es fácil también cuando conoces de primera mano la alegría, el esfuerzo y el tesón de las personas que hacen posible lugares como este. Como dice Ricardo, “nos llevamos mucho más de lo que dejamos”.

Jesús